به چه چیزهایی نگاه کنیم و چه چیزهایی را نبینیم

نوشته شده توسط:فاطمه سادات مزاری مقدم | ۰ دیدگاه

به چه چیزهایی نگاه کنیم و چه چیزهایی را نبینیم

خداوند متعال نعمتهای بیشماری در اختیار بشر قرار داده است که با کمی دقت می توان به ان پی برد. اولین چیزی که توجه انسان را به...


 

به چه چیزهایی نگاه کنیم و چه چیزهایی را نبینیم

خداوند متعال نعمتهای بیشماری در اختیار بشر قرار داده است که با کمی دقت می توان به ان پی برد. اولین چیزی که توجه انسان را به خود جلب می کند نعمتهایی است که خداوند در وجود هر شخصی برای اداره معیشت و بهتر زیستن در اختیار انسان قرار داده است . نعمت دست و پا و گوش و زبان و بینی و لامسه و ... که در صورت عدم وجود هر کدام ، خللهایی در زندگی بشر ایجاد می شود .


البته انسان در مقابل نعمتهایی که به او داده شده در پیشگاه خداوند متعال مسوول است . در قرآن کریم میخوانیم :
إِنَّ السَّمْعَ وَ الْبَصَرَ وَ الْفُؤَادَ کل أُوْلَئکَ کاَنَ عَنْهُ مَسْوولًا
  (۱)
گوش و چشم و قلب، همه مورد پرسش واقع خواهند شد.
برای اینکه قدر این نعمتها را بهتر بدانیم و بهترین راه استفاده از این ابزاری که در اختیارمان قرار داده شده را بیاموزیم ، باید به خالق و سازنده ان ابزار مراجعه نماییم تا بتوانیم بهترین روش استفاده آنرا فرا بگیریم . و تنها راه مراجعه به مخترع این نعمتها مراجعه به قرآن و روایات اهل بیت علیهم السلام است .
 یکی از نعمتهای شگرف و عجیب و البته بسیار مهم برای انسان ، نعمت بینایی و چشم است . شاید انسان حاضر باشد اعضای دیگر بدنش را از دست بدهد ولی آسیبی به بینایی اش وارد نشود. شاید سختی و مشقت کور شدن برای انسان خیلی بیشتر از قطع دست و پا و گوش و بینی باشد . اگر انسان مخیر باشدبین لال شدن و کور شدن حتما لالی را انتخاب می کند . چشم مهمترین درگاه ارتباط با عالم ماده و مخلوقات است و بیشترین سهم از جلب لذات مادی برای آدم را داراست . از این روست که مردم در وصف عزیز بودن شیء و اهتمام شدید نسبت به نگهداری هر چیزی می گویند ؛ مانند چشمم از آن محافظت می کنم  و یا آنرا روی چشمم می گذارم و .... که همگی موید عزیز بودن این نعمت خدادادی است.
اینک بحث سر این است که با این نعمت الهی چگونه باید برخورد شود و انسان چه مسوولیتهایی نسبت به آن دارد . آیا ازاد است که به هر چیزی که نفسش می پسندد ، نگاه کند ؟
آیا در این مورد دستوری از خداوند صادر شده است ؟
بدون شک چشم درگاه نفس است و نفس انسان با دیدن اشیاء به سمت آنها میل و رغبت نشان می دهد.
چه زیبا شاعر نکته بین فارسی ، بابا طاهر سروده :
زدست دیده و دل هردو فریاد                                                             هرآنچه دیده بیند دل کند یاد
بسازم خنجری نیشش ز پولاد                                                               زنم بر دیده تا دل گردد آزاد
از این رو بهترین راه نفوذ شیطان در وجود انسان و فریفتن نفس و تحریک آن ،
چشم می باشد.
امیرمؤمنان ـ علیه السلام ـ در این مورد می فرمایند :
الْعُیونُ مَصائِدُ الشَّیطانَ (۲)
چشمها، کیمنگاه های شیطان است.
و در جای دیگر در ضرورت محافظت از چشم می فرمایند :
لَیْسَ فِی الْبَدَنِ‌ شَیءٌ اَقَلَّ شٌکراً مِنَ الْعَیْنِ فَلا تُعطوها سٌؤلَها فَتَشْغَلکُم عَنْ ذِکْرِ اللهِ‌ عَزَّ وَجَل
  (۳)

چیزی در بدن کم سپاستر از چشم نیست، خواسته اش را ندهید که شما را از یاد خدا باز می دارد.
از این روی خداوند متعال انسان را به حال خود رها ننموده و در کاملترین قانون انسان ساز خویش - دین مبین اسلام - به بهترین راه استفاده از این نعمت و ابزار دست بشر اشاره نموده است که به تعدادی از بایدها و نبایدهای آن اشاره می کنیم :
به چه چیزهایی نگاه کنیم
بعد از تتبع و جستجو در آیات و روایات
  انچه را مطابق بحثمان یافتیم ، فهرست وار بیان می کنیم :
۱- نگاه به قرآن ۲- نگاه به امام ۳- نگاه به کعبه ۴- نگاه به عالم ۵- نگاه به سادات ۶- نگاه به دریا ۷- نگاه به طبیعت ۸- نگاه مهرآمیز به والدین ۹- نگاه از روی رافت به برادر دینی ۱۰- نگاه به آب جاری
امام صادق علیه السلام می فرمایند :
أَنَّ النَّظَرَ إِلَى الْکَعْبَهِ عِبَادَهٌ وَ النَّظَرَ إِلَى الْوَالِدَیْنِ عِبَادَهٌ وَ النَّظَرَ فِی الْمُصْحَفِ مِنْ غَیْرِ قِرَاءَهٍ عِبَادَهٌ وَ النَّظَرَ إِلَى وَجْهِ الْعَالِمِ عِبَادَهٌ وَ النَّظَرَ إِلَى آلِ مُحَمَّدٍ ع عِبَادَه (۴)
نظر بسوى کعبه عبادت است، و نظر بسوى والدین- پدر و مادر- عبادتست، و نظر در قرآن حتّى بدون خواندن عبادتست، و نظر بروى دانشمند عبادتست، و نظر بسوى آل محمّد (معصومین علیهم السّلام) عبادتست.
پیامبر اکرم صلی الله علیه و اله می فرمایند :
‏ النَّظَرُ إِلَى الْعَالِمِ عِبَادَهٌ- وَ النَّظَرُ إِلَى الْإِمَامِ الْمُقْسِطِ عِبَادَهٌ- وَ النَّظَرُ إِلَى الْوَالِدَیْنِ بِرَأْفَهٍ وَ رَحْمَهٍ عِبَادَهٌ- وَ النَّظَرُ إِلَى الْأَخِ تَوَدُّهُ فِی اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ عِبَادَهٌ (۵)
نگاه به عالم عبادتست، نگاه به امام عادل عبادت است نگاه مهرورزى به والدین عبادتست، نگاه به برادر دینى از روى دوستى عبادت است.
امام صادق علیه السلام می فرمایند :
 النَّظَرُ إِلَى الْکَعْبَهِ عِبَادَهٌ وَ النَّظَرُ إِلَى الْوَالِدَیْنِ عِبَادَهٌ وَ النَّظَرُ إِلَى الْإِمَامِ عِبَادَهٌ وَ قَالَ مَنْ نَظَرَ إِلَى الْکَعْبَهِ کُتِبَتْ لَهُ حَسَنَهٌ وَ مُحِیَتْ عَنْهُ عَشْرُ سَیِّئَاتٍ‏(۶)
...کسی که به کعبه نگاه کند یک ثواب برای او نوشته می شود و ده گناه از گناهانش پاک می گردد.
نگاه به صورت خداوند
اباصلت هروی می گوید :
... قَالَ فَقُلْتُ لَهُ یَا ابْنَ رَسُولِ اللَّهِ فَمَا مَعْنَى الْخَبَرِ الَّذِی رَوَوْهُ أَنَّ ثَوَابَ لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ النَّظَرُ إِلَى وَجْهِ اللَّهِ فَقَالَ علیه السلام :
یَا أَبَا الصَّلْتِ مَنْ وَصَفَ اللَّهَ بِوَجْهٍ کَالْوُجُوهِ فَقَدْ کَفَرَ وَ لَکِنْ وَجْهُ اللَّهِ أَنْبِیَاؤُهُ وَ رُسُلُهُ وَ حُجَجُهُ ص هُمُ الَّذِینَ بِهِمْ یُتَوَجَّهُ إِلَى اللَّهِ وَ إِلَى دِینِهِ وَ مَعْرِفَتِهِ وَ قَالَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ کُلُّ مَنْ عَلَیْها فانٍ. وَ یَبْقى‏ وَجْهُ رَبِّکَ وَ قَالَ عَزَّ وَ جَلَّ کُلُّ شَیْ‏ءٍ هالِکٌ إِلَّا وَجْهَهُ فَالنَّظَرُ إِلَى أَنْبِیَاءِ اللَّهِ وَ رُسُلِهِ وَ حُجَجِهِ ع فِی دَرَجَاتِهِمْ ثَوَابٌ عَظِیمٌ لِلْمُؤْمِنِینَ یَوْمَ الْقِیَامَهِ وَ قَدْ قَالَ النَّبِیُّ ص مَنْ أَبْغَضَ أَهْلَ بَیْتِی وَ عِتْرَتِی لَمْ یَرَنِی وَ لَمْ أَرَهُ یَوْمَ الْقِیَامَهِ وَ قَالَ ع إِنَّ فِیکُمْ مَنْ لَا یَرَانِی بَعْدَ أَنْ یُفَارِقَنِی (۷)
 أبو صلت می گوید:  گفتم: اى زاده ی رسول خدا، معنى این روایت چیست؟ «ثواب گفتن لا إله إلّا اللَّه نظر کردن به وجه الله است» فرمودند: اى أبا الصّلت هر کس خداوند را داراى وجه و صورت و چهره‏اى همانند صورت و چهره ی مخلوقین بداند کافر است، وجه و چهره ی خدا ، انبیاء و رسولان و حجّتهاى او هستند. آنها کسانى مى‏باشند که مردم، توسّط آنان به سوى خدا و دین و معرفت او رو مى‏آورند،
خداوند فرماید: « کُلُّ مَنْ عَلَیْها فانٍ. وَ یَبْقى‏ وَجْهُ رَبِّکَ ذُو الْجَلالِ وَ الْإِکْرامِ »، و نیز فرموده: « کُلُّ شَیْ‏ءٍ هالِکٌ إِلَّا وَجْهَهُ ». پس نگاه کردن به پیامبران الهى و حجّتهاى خداوند در مقامات و درجات خاصّشان در روز قیامت براى أهل ایمان ثواب بزرگى است
نگاه به صورت پیامبر اکرم صلی الله علیه واله
حضرت صدیقه کبری سلام الله علیها می فرمایند :
حبب الی من دنیاکم ثلاث: تلاوه کتاب الله والنظر الی وجه رسول الله و الانفاق فی سبیل الله ؛ (۸)
از دنیای شما سه چیز را دوست می دارم: تلاوت قران ، نگاه به صورت پیامبر، انفاق در راه خدا
نگاه به صورت امیرالمومنین علیه السلام
پیامبر اکرم صلی الله علیه و اله فرمودند :
النظر الی وجه علی عباده
  (۹)
نگاه به چهره علی علیه السلام عبادت است
نگاه به صورت سادات
امام رضا علیه السلام می فرمایند :
النظر إلى ذریتنا عباده
فقیل له: یا ابن رسول الله النظر إلى الائمهمنکم عباده ؟ أم النظر إلى جمیع ذریه النبی صلى الله علیه وآله ؟
فقال: بل النظر إلى جمیع ذریه النبی صلى الله علیه وآله عباده (۱۰)
امام رضا علیه السلام فرمودند : نگاه به ذریه و فرزندان ما عبادت است . از ایشان سوال شد : منظورتان از جمیع ذریه ، امامان از فرزندانتان است یا تمامی فرزندانتان پیامبر اکرم صلی الله علیه و اله ؟
فرمودند : علاوه بر ائمه ، نگاه به تمامی فرزندان و ذریه پیامبر اکرم صلی الله علیه و اله عبادت است .
باید توجه داشته باشیم که خداوند در مقابل گناهان انسانها نعمتهایش را از ایشان سلب می نماید و بزرگترین نعمتها حجت خداست که به سبب گناهان و جنایات بشر این نعمت الهی از بندگان سلب شد و برای حفظ جان ولی خدا ، پرده ای میان او خلق قرار گرفت .
امام صادق (علیه السلام) می فرماید:
و ما انعم اللّه علی عبد نعمه فسلبها ایاه حتی یذنب ذنباً یستحق بذلک السَّلب؛ (۱۱)
خداوند نعمتی به بنده‌ای نداده تا از او بگیرد، جز آنکه گناهی انجام دهد که به سبب آن، نعمت از او گرفته شود.
امید است هر چه زودتر توبه ما مورد قبول حق قرار گیرد و چشم ما به جمال موعود منتظر ، منور گردد.
نگاه به چهره والدین از روی محبت
پیامبر خدا (ص) فرمود:
هر فرزند نیکوکاری که از روی مهربانی به پدر و مادر نگاه کند درمقابل هر نگاه ثواب یک حج کامل مقبول به او داده می شود. سؤال کردند حتی اگر روزی صد مرتبه به آنها نگاه کند؟ حضرت فرمود: آری خداوند بزرگ تر و پاک تر است. (۱۲)

نگاه به کعبه
امام صادق علیه السلام می فرمایند :
 مَنْ نَظَرَ إِلَى الْکَعْبَهِ لَمْ یَزَلْ تُکْتَبُ لَهُ حَسَنَهٌ وَ تُمْحَى عَنْهُ سَیِّئَهٌ حَتَّى یَنْصَرِفَ بِبَصَرِهِ عَنْهَا (۱۳)
کسی که به کعبه نگاه بیاندازد تا زمانی که نگاهش متوجه کعبه است ، بدون توقف برای او ثواب نوشته می شود و گناهش پاک می شود تا نگاهش را از کعبه بردارد.
نگاه به دریا
پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله فرمودند :
النَّظَرُ فی ثَلاثَهِ أشیاءٍ عِبادَهٌ: النَّظَرُ فِی وَجهِ الوالِدَینِ و فِی المُصحَفِ و فِی البَحرِ.
  (۱۴)
نگاه کردن در سه چیز عبادت خداوند است : نگاه کردن به صورت والدین و قران و دریا
نگاه به آب جاری
پیامبر اکرم صلی الله علیه و اله می فرمایند :
خمسه تزید فی النظر:
  النظر إلى الکعبه، و النظر فی المصحف، و النظر إلى الوالدین، و النظر إلى وجه العالم، و النظر إلى الماء الجاری (۱۵)

پنج چیز نور چشم را زیاد می کند :
نگاه کردن به کعبه و نگاه کردن به قرآن کریم و نگاه کردن به والدین و نگاه کردن به سیمای عالم و نگاه کردن به آب جاری و نگاه به درختان و مکانهای سرسبز
امام کاظم علیه‏السلام می فرمایند:
 ثَلاثَهٌ یَجْلُونَ البَصَرَ اَلنَّظَرُ اِلَى الْخُضْرَهِ وَالنَّظَرُ اِلَى الْماءِ الجارى وَالنَّظَرُ اِلَى الْوَجْهِ الْحَسَنِ؛ (۱۶)
سه چیز چشم را جلاء می دهد: نگاه کردن به سبزه، نگاه کردن به آب روان و نگاه کردن به صورت زیبا.
به چه چیزهایی نگاه نکنیم
اما انچه مهمتر از بایدهای نگاه به نظر می رسد ، نبایدهاست . زیرا بایدهای ان همگی از مستحبات بودند اما نبایدهای نگاه ، نهی از محرمات الهی است . و انجام محرمات با علم به نهی از انها ، ستیز با پروردگار است.
اینکه انسان بتواند نگاههایش را کنترل کند و از هر صورتی تصویر نگیرد و دل و جانش را در مقابل تصاویر نامربوط حفظ کند و بر ورودی دلش ایست بازرسی بگذارد ، از بالاترین مراحل تقوای الهی است و اثار و فواید بسیاری دارد که در این مورد رسول خدا ـ صلی الله علیه و آله ـ فرمود: کُلُّ عَیْنٍ باکِیَهٌ یَومَ القِیامَهِ اِلّا ثَلاًًثَهُ اَعیُنٍ: عَیْنٌ بَکَتْ مِنْ خَشیَهِ اللهِ وَ عَیْنٌ غَضَّتْ عَنْ مَحارِمِ اللهِ وَ عَیْنٌ باتَت ساهِرَه فی سبیلِ الله (۱۷)
همه چشمها روز قیامت گریانند جز سه چشم: چشمی که از ترس خدا بگرید، چشمی که از نامحرم فرونهاده شود، چشمی که در راه خدا (و پاسداری از کیان اسلام) شب زنده دار باشد ، فهمیده می شود که علاوه بر حسرت دنیوی ،
  فرد چشم چران در آخرت از فرط حسرت و پشیمانی چشمانی گریان خواهد داشت.
و امیرمومنان علی علیه السلام می فرماید:
کسی که نگاهش را کاهش دهد، قلبش آرام می گیرد.(۱۸)
انسانی که مراقب نگاههایش باشد و خواهش نفس طغیانگر را کنترل کند ، آرامش دارد و اضطراب و مشکلات روانی وپریشانی از او دور خواهد شد .
اما از ان چه که از نگاه به ان منع شده ایم می توان به
۱- نگاه آلوده (نگاه به نامحرم) ۲- نگاه به داخل خانه دیگران ۳- نگاه به شطرنج ۴- نگاه به فرج زن ۵- نگاه به عورت دیگران و ...اشاره نمود.
۱- نگاه به نامحرم
پیامبر اکرم صلی الله علیه و اله
  می فرمایند :
مَنْ مَلَاَ عَیْنَیْهِ مِنِ امْرَأَهٍ حَراماً حَشاهُما اللهُ عَزَّ وَجَلَّ یَوْمَ القِیامَهِ بِمَسامیرَ مِنْ نارٍ وَحَشاهُما ناراً حَتّی یَقْضِیَ بَیْنَ‌ النّاسِ ثُمَّ یُؤمَرُ بِه اِلَی النّارِ (۱۹)
آن که چشمانش را از نگاه به زن نامحرم پر کند، روز قیامت، خداوند چشمانش را با میخ های آتشین و از آتش پر کند، تا وقتی که به حساب مردم رسیدگی کند، سپس امر می شود که او را به جهنم ببرند.
- زنای چشم
پیامبر اکرم ـ صلی الله علیه و آله ـ فرمود:
لِکُلِ عُضْوٍ مِنِ ابْنِ ادَمَ حَظّاً مِنَ الزِّنا فَالْعَینُ زِناهُ النَّظَرُ وَ للِّسانُ زِناهُ الْکَلامُ وَ‌الأُذُنان زِناهُما السَّمْعُ (۲۰)
در مورد رابطه نامشروع برای هر عضوی از آدمی سهمی از زناست؛ زنای چشم ؛ نگاه کردن، زنای زبان ؛ سخن گفتن و زنای گوشها؛ شنیدن (سخن نامحرم) است.
- پاداش نگهداری از چشم در نگاه به نامحرم
پیامبر اکرم صلی الله علیه و اله فرمودند :
النظر سهم مسموم من سهام ابلیس فمن ترکها خوفآ من الله تعالى أعطاه الله أیمانآ یجد حلاوته فی قلبه. (۲۱)
نگاه (به نامحرم) تیر زهرآلودی از تیرهای شیطان است و هر کس آن را از ترس خدا ترک کند، خداوند چنان ایمانی به او عطا کند که شیرینی اش را در دل خویش احساس کند.
امام صادق ـ علیه السلام ـ فرمودند: مَنْ نَظَرَ اِلی امْرأَهٍ فَرَفَعَ بَصَرَهُ اِلیَ السَّماءِ اَوْ غَمَضَ بَصَرَهُ لَمْ یَرْتَدَّ اِلَیْهِ بَصَرُهُ حَتّی یُزَوَّجَهُ اللهُ مِنَ الْحُورِ العینِِ
  (۲۲)
هر کسی زنی را ببیند و بلافاصله دیده اش را به آسمان بدوزد یا چشم فرو بندد، چشم باز نگرداند مگر اینکه خداوند حوریان بهشتی را به عقد او در آورد.
- نگاه گناه آلود موجب فتنه می شود
حضرت امام صادق ـ علیه السلام ـ فرمود:
اَلنَّظرَهُ بَعْدَ النًّظرَهِ تَزرِعُ فی الْقَلبِ الشَّهْوَهَ وَ کَفی بِها لِصاحِبِها فِتْنَ (۲۳)
چشم چرانی، تخم شهوت را در دل می کارد و چنین کاری برای نگاه کننده کافی است که منشأ فتنه گردد.
۲- نگاه به شطرنج
پیامبر اکرم
  (صلى الله علیه وآله) می فرمایند:
ملعون من لعب بالاستیریق
یعنی الشطرنج - والناظر إلیه کآکل لحم الخنزیر  (۲۴)
 کسی که شطرنج بازی می کند ملعون خداوند است و کسی که به ان نگاه می کند مانند کسی است که گوشت خوک می خورد .و در روایت دیگر می فرمایند : الناظر إلیه کالناظر إلى فرج أُمِّه  (۲۵)
کسی که به شطرنج نگاه می کند مانند کسی است که به فرج مادرش نگاه می کند.
پیامبر صلی الله علیه و اله برای بیان قباحت و زشتی نگاه کردن به شطرنج به عملی مثال می زنند که در تمام ادیان و حتی نزد کفار و مشرکین ، عملی قبیح به حساب می اید . ایشان برای به تصویر کشیدن شدت زشتی نگاه به شطرنج و البته برای نشان دادن شدت تنفری که به این وسیله و بازی ان دارند ، چنین مثالی می زنند .
- نگاه به فرج زن
پیامبر اکرم صلی الله علیه و اله می فرمایند :
ولا ینظرن أحد إلى فرج امرأته، ولیغض بصره عند الجماع، فإن النظر إلى الفرج یورث العمى فی الولد (۲۶)
هیچ کس هنگام نزدیکی به فرج همسرش نگاه نکند که موجب کوری در فرزند می شود .
- نگاه به عورت دیگران
امام صادق علیه السلام: عوره المؤمن على المؤمن حرام (۲۷)دیدن عورت مومن حرام است
پیامبر اکرم صلی الله علیه و اله فرمودند :
 لایدخل الرجل مع ابنه الحمام فینظر الى عورته و قال: لیس للوالدین ان ینظر الى عوره الولد . (۲۸)
هنگامی که مردی پسرش را حمام می کند به عورت او نگاه نکند .
امام صادق علیه السلام فرمودند :
لعن رسول الله (صلى الله علیه و آله) الناظر و المنظور الیه فى الحمّام بلامئزر
  (۲۹)
پیامبر اکرم صلی الله علیه واله کسی را که عورت دیگری را می بیند و کسی که بدون ساتر به حمام می رود و عورتش را به دیگران نشان می دهد ، لعن فرمودند .
امام صادق علیه السلام :
من نظر الى عوره اخیه المسلم او عوره غیراهله متعمداً ادخله الله مع المنافقین الذین کانوا یبحثون عن عورات الناس و لم یخرج من الدنیا حتى یفضحه الله، الا ان یتوب (۳۰).
هر که عمدا به عورت برادر مومنش نگاه کند خداوند او را در زمره منافقینی که دنبال عورات (چیزهایی که مردم از دیگران مخفی می نمایند ) مردم هستند ، قرار می دهد و از دنیا نمی رود تا اینکه خداوند او را نزد مردم مفتضح نماید ؛ مگر اینکه توبه نماید.
- کیفر نگاه کردن به منزل مردم
پیامبر اکرم (ص) فرمودند: کسیکه به خانه همسایه خود نگاه کند و شرمگاه مردی یا مو و یا عضوی از بدن زنی را ببیند، بر خداوند سزاوار است او را به دوزخ برد و با منافقینی که در دنیا عیوب مردم را جستجو میکردند محشور نماید. و از دنیا بیرون نرود تا اینکه خداوند او را رسوا نماید و در قیامت عیوب او را برای مردم آشکار سازد (۳۱)
پی نوشتها
۱- سوره مبارکه اسراء، آیه ۳۶
۲- مستدرک الوسائل : ج ۱۴ ص ۲۷۱
۳- الخصال شیخ صدوق : ص ۶۲۹
۴- بحارالانوار : ج ۹۶ص۶۵
۵- بحارالانوار : ج۷۱ص۷۳
۶- الکافی ج‏۴ ص : ۲۳۹
۷- امالی شیخ صدوق : ۵۴۵
۸- صحیفه الزهرا، قول ۱۹
۹- امالی شیخ صدوق : ص ۴۴۴
۱۰- امالی شیخ صدوق : ص ۳۶۹
۱۱- کافی: ج ۲، ص۲۷۴
۱۲- بحارالانوار جلد ۷۴
  ص ۷۳
۱۳- کافی : ج ۴ ص ۲۴۰
۱۴- بحار الأنوار، ج ۱۰، ص ۳۶۸
۱۵- تحریر المواعظ العددیه ص : ۳۸۷
۱۶- بحارالانوار : ج۵۹ ص ۱۴۴
۱۷- الخصال شیخ صدوق : ص ۹۸
۱۸- غررالحکم و درر الکلم، ج۵، ص ۴۴۹
۱۹- ثواب الاعمال ، شیخ صدوق : ص۲۸۶
۲۰- مستدرک الوسائل، ج ۱۴، ص ۲۶۹
۲۱- بحارالانوار : ج ۱۰۱ ص ۳۸
۲۲- بحارالانوار : ج ۱۰۱ ص ۳۷
۲۳- من لایحضره الفقیه : ج۴ ص ۱۸
۲۴- مستدرک الوسائل : ج۱۳ ص۲۲۳
۲۵- من لایحضره الفقیه : ج۴ ص۵۹
۲۶-
  علل الشرائع : ج ۲ ص ۵۱۵
۲۷- کافی : ج ۲ ص ۳۵۹
۲۸- وسائل الشیعه : ج۱ ص۳۰۰
۲۹- کافی : ج ۶ ص ۵۰۳
۳۰- وسائل الشیعه :ج۱ ص۲۹۹
۳۱- ثواب الاعمال و عقاب الاعمال ص ۳۳۲

 

 

 

 

    هیچ نظری تا کنون برای این مطلب ارسال نشده است، اولین نفر باشید...