چگونگی بردگان دختران در روزگار قدیم وامروز

نوشته شده توسط:فاطمه سادات مزاری مقدم | ۰ دیدگاه

 

چگونگی بردگى دختران در روزگار قدیم و امروز


آزادى از سلطه‏ى طاغوت‏ها، از بزرگ‏ترین نعمت‏هاست. چنان که خداوند از میان همه نعمت‏ها، نام آن را برده است. البته ناگوارى و آزادى، هر دو وسیله‏ى آزمایش و تربیت هستند.

بردگیوَ إِذْ نَجَّیْناکُمْ مِنْ آلِ فِرْعَوْنَ یَسُومُونَکُمْ سُوءَ الْعَذابِ یُذَبِّحُونَ أَبْناءَکُمْ وَ یَسْتَحْیُونَ نِساءَکُمْ وَ فِی ذلِکُمْ بَلاءٌ مِنْ رَبِّکُمْ عَظِیمٌ. (بقره ۴۹).

و (نیز به خاطر بیاورید) آن زمان که شما را از چنگال فرعونیان رهایى بخشیدیم که

 

چگونگی بردگى دختران در روزگار قدیم و امروز

آزادى از سلطه‏ى طاغوت‏ها، از بزرگ‏ترین نعمت‏هاست. چنان که خداوند از میان همه نعمت‏ها، نام آن را برده است. البته ناگوارى و آزادى، هر دو وسیله‏ى آزمایش و تربیت هستند.

بردگیوَ إِذْ نَجَّیْناکُمْ مِنْ آلِ فِرْعَوْنَ یَسُومُونَکُمْ سُوءَ الْعَذابِ یُذَبِّحُونَ أَبْناءَکُمْ وَ یَسْتَحْیُونَ نِساءَکُمْ وَ فِی ذلِکُمْ بَلاءٌ مِنْ رَبِّکُمْ عَظِیمٌ. (بقره ۴۹).

و (نیز به خاطر بیاورید) آن زمان که شما را از چنگال فرعونیان رهایى بخشیدیم که همواره شما را به شدیدترین وجهى آزار مى‏دادند: پسران شما را سر مى‏بریدند و زنان شما را (براى کنیزى) زنده نگه می داشتند و در این، آزمایش سختى از طرف پروردگار براى شما بود.

نعمت آزادى

قرآن در این آیه به یکى دیگر از نعمت هاى بزرگى که به قوم بنى اسرائیل ارزانى داشته اشاره مى‏کند و آن نعمت آزادى از چنگال ستمکاران است که از بزرگترین نعمت هاى خدا است.

قرآن مخصوصاً براى مجسم ساختن عذاب فرعونیان نسبت به بنى اسرائیل تعبیر به " یسومون " کرده ( " یسومون " فعل مضارع از ماده "سوم" است که در اصل به معنى دنبال چیزى رفتن مى‏باشد و از آنجا که فعل مضارع معمولاً معنى دوام و استمرار را مى‏بخشد، در مى‏یابیم که بنى اسرائیل به طور مداوم تحت شکنجه فرعونیان بوده‏اند.

با چشم خود مى‏دیدند که پسران بى‏گناهشان را سر مى‏برند ، و از سوى دیگر دخترانشان را به کنیزى مى‏بردند ، و از این گذشته خودشان نیز دائماً تحت شکنجه بودند ، بردگان و خدمتگزاران و کارگران قبطیان و دار و دسته فرعون محسوب مى‏شدند.

مهم این است که قرآن ، این جریان را یک آزمایش سخت و عظیم ، براى بنى اسرائیل مى‏شمارد (یکى از معانى " بلاء" آزمایش است) و به راستى تحمل این همه ناملایمات ، آزمایش سختى بوده است.
این احتمال نیز وجود دارد که " بلاء" در اینجا به معنى مجازات باشد ، زیرا بنى اسرائیل پیش از آن ، قدرت و نعمت فراوان داشتند و کفران کردند و خدا آنها را مجازات کرد.

احتمال سومى در تفسیر این جمله نیز از سوى بعضى از مفسران ذکر شده است که " بلاء " به معنى نعمت باشد ، یعنى نجات از چنگال فرعونیان نعمتى بزرگ براى شما بود.
دنیاى امروز با گذشته این فرق را دارد که در آن زمان فرعون با استبداد مخصوص خود،  پسران و مردان را از جمعیت مخالفش مى‏گرفت و دختران آنها را آزاد مى‏گذارد، ولى در دنیاى امروز تحت عناوین دیگرى روح مردانگى در افراد کشته مى‏شود و دختران به اسارت شهوات افراد آلوده در مى‏آیند.

به هر حال روز نجات بنى اسرائیل از چنگال فرعونیان یک روز مهم تاریخى بود که قرآن کراراً روى آن تکیه کرده است.


بردگى دختران در آن روز و امروز

قرآن زنده گذاردن دختران و سر بریدن پسران بنى اسرائیل را عذاب مى‏خواند، و آزادى از این شکنجه را نعمت خویش مى‏شمارد.

گویا مى‏خواهد هشدار دهد که انسان ها باید سعى کنند آزادى صحیح خویش را به هر قیمت که هست بدست آورده و حفظ کنند. چنان که امام على (علیه السلام) به این مطلب در گفتار خود اشاره مى‏فرمایند:

"
الموت فى حیاتکم مقهورین و الحیاه فى موتکم قاهرین ؛ زنده بودن و زیردست بودن براى شما مرگ است ، و مرگ براى شما در راه بدست آوردن آزادى زندگى است.»(نهج البلاغه ، خطبه ۵۱)

دنیاى امروز با گذشته این فرق را دارد که در آن زمان فرعون با استبداد مخصوص خود ، پسران و مردان را از جمعیت مخالفش مى‏گرفت و دختران آنها را آزاد مى‏گذارد، ولى در دنیاى امروز تحت عناوین دیگرى روح مردانگى در افراد کشته مى‏شود و دختران به اسارت شهوات افراد آلوده در مى‏آیند .
اما چرا فرعون تصمیم به قتل پسران بنى اسرائیل و زنده گذاردن دختران آنها گرفت؟

بعضى از مفسران منشأ این جنایت را خوابى مى‏دانند که فرعون دید.

پاسخ صحیح تر آن را در ذیل آیه ۴ سوره قصص می خوانیم و می بینیم که سبب کشتار فرزندان بنى اسرائیل تنها آن خواب نبوده است بلکه وحشت فرعونیان از نیرومند شدن بنى اسرائیل و به دست گرفتن حکومت، به این موضوع کمک کرده است.

پیام‏های آیه:

۱ـ آزادى از سلطه‏ى طاغوت‏ها، از بزرگ‏ترین نعمت‏هاست. چنان که خداوند از میان همه نعمت‏ها، نام آن را برده است. «نَجَّیْناکُمْ

۲ـ بیان سختى‏ها و تلخى‏هاى گذشته، لذّت آزادى امروز را چندین برابر مى‏کند.«یَسُومُونَکُمْ»،«یُذَبِّحُونَ»،«یَسْتَحْیُونَ

۳ـ طاغوت‏ها، بدون اطرافیان قدرت ندارند. «آلِ فِرْعَوْنَ

۴ـ ناگوارى و آزادى، هر دو وسیله‏ى آزمایش و تربیت هستند. «بَلاءٌ مِنْ رَبِّکُمْ

۵ـ محو نیروهاى دفاعى و توسعه‏ى نیروهاى رفاهى، کار فرعونى است.«یُذَبِّحُونَ أَبْناءَکُمْ وَ یَسْتَحْیُونَ نِساءَکُمْ

۶ـ طاغوت‏ها براى حفظ نظام و سلطه‏ى خود، به هر نوع شکنجه‏اى دست مى‏زنند. «یَسُومُونَکُمْ»، «یُذَبِّحُونَ
دختر و پسر

نجات از چنگال فرعونیان

وَ إِذْ فَرَقْنا بِکُمُ الْبَحْرَ فَأَنْجَیْناکُمْ وَ أَغْرَقْنا آلَ فِرْعَوْنَ وَ أَنْتُمْ تَنْظُرُونَ (بقره ، ۵۰)

و (به خاطر بیاورید) هنگامى که دریا را براى شما شکافتیم و شما را نجات دادیم و فرعونیان را غرق ساختیم و شما تماشا مى‏کردید.

از آنجا که در آیه گذشته اشاره اجمالى به نجات بنى اسرائیل از چنگال فرعونیان شد، آیه مورد بحث در حقیقت توضیحى بر چگونگى این نجات است که خود نشانه‏اى است از نعمت هاى بزرگ پروردگار بر بنى اسرائیل.

ماجراى غرق شدن فرعونیان در دریا و نجات بنى اسرائیل از چنگال آنها در سوره‏هاى متعددى از قرآن آمده است، از جمله سوره اعراف آیه ۱۳۶- انفال آیه ۵۴- اسراء آیه ۱۰۳-شعراء آیات ۶۳ و ۶۶- زخرف آیات ۵۵ و دخان آیه ۱۷ به بعد.

در این سوره‏ها تقریباً همه جزئیات این ماجرا شرح داده شده، ولى در آیه مورد بحث، تنها اشاره‏اى از نظر نعمت و لطف خداوند به بنى اسرائیل شده، تا آنها را به پذیرش اسلام، آئین نجات بخش جدید تشویق کند.

همان گونه که مشروح این جریان را در سوره‏هاى نامبرده می خوانیم موسى پس از تبلیغ فراوان و دعوت فرعون و فرعونیان و ارائه معجزات گوناگون و عدم پذیرش آنها مأمور مى‏شود که نیمه شب با بنى اسرائیل از مصر کوچ کند، اما هنگامى که به نزدیک دریا (شط عظیم نیل) مى‏رسد، ناگاه متوجه مى‏شوند که فرعون و لشگرش آنها را از پشت سر تعقیب مى‏کنند، اضطراب و وحشت سراسر وجود بنى اسرائیل را فرا مى‏گیرد.
روز نجات بنى اسرائیل از چنگال فرعونیان یک روز مهم تاریخى بود که قرآن کراراً روى آن تکیه کرده است.

از پیش رو دریا و از پشت سر لشگر نیرومند فرعون که تاب مقاومت با آن را ندارند . در اینجا است که موسى (علیه السلام) مأموریت پیدا مى‏کند" عصا " را به دریا بزند، راه هاى متعددى از دل دریا گشوده مى‏شود، و جمعیت بنى اسرائیل به سلامت از دریا مى‏گذرند، از آن طرف لشگر مخالف که هم چنان آنها را تعقیب مى‏کردند همه به وسط دریا مى‏رسند، آب ها به هم مى‏پیوندن و همگى هلاک مى‏شوند.

جسدهاى مرده لشکریان فرعون روى آب ها قرار مى‏گیرند، و جمعیت بنى اسرائیل با چشم خویش مى‏بینند که دشمن به چه روزى افتاده است.
این حالت اضطراب و وحشت، و آن نجات، هر دو درخور دقت است، که آنها را با هم مقایسه کنند و خدا را شکر گویند.

قرآن مى‏خواهد به یهودیان بگوید من که نسبت به شما این مقدار لطف کردم و شما را از آن وحشت و اضطراب رهایى بخشیدم، چرا با پیامبر اسلام (فرستاده من) و دستورات او مخالفت مى‏ورزید؟

در ضمن این آیه درسى است براى انسانها که اگر در زندگى به خدا تکیه کنند و به آن نیروى بى‏زوال اعتماد داشته باشند، و در مسیر صحیح از هیچ گونه کوشش و تلاش باز نایستند، در سخت ترین دقائق، خداوند یار و مددکار آنها است.

و نکته قابل توجه دیگر این است که: در این آیه، سه معجزه‏ى الهى در کنار هم مطرح شده است:

الف: شکافتن دریا.

 ب: نجات بنى اسرائیل.

 ج: غرق فرعونیان.

پیام‏های آیه:

۱ـ نقش اسباب، بسته به اراده‏ى حکیمانه خداوند است. موسى یک عصا دارد که گاهى از سنگ آب مى‏جوشاند«اضْرِبْ بِعَصاکَ الْحَجَرَ فَانْفَجَرَتْ» و گاهى به آب خورده و از میان آن راه گشوده مى‏شود. «فَرَقْنا بِکُمُ الْبَحْرَ

۲ـ پایان شب سیه سفید است. بنى اسرائیل بعد از آن همه شکنجه و بلا به رفاه و نجات رسیدند. «فَأَنْجَیْناکُمْ

۳ـ انتقام از ستمگران در حضور ستمدیدگان، مرهمى براى آنهاست. «أَنْتُمْ تَنْظُرُونَ   

پی نوشت

 
تفسیر نور ج۱-1

 
تفسیر نمونه ج۱-2

 
نهج البلاغه خطبه ۵۱-3

 

 

    هیچ نظری تا کنون برای این مطلب ارسال نشده است، اولین نفر باشید...