پاک ترین زندگی ، پاکیزه ترین مال

نوشته شده توسط:فاطمه سادات مزاری مقدم در زندگی » پاک ترین زندگی ، پاکیزه ترین مال | ۲۱ دی ۱۳۹۱ - ۰۹:۵۰ | ۰ دیدگاه

پاک‌ترین زندگی، پاکیزه‌ترین مال

بحثی پیرامون حکمت زکات و صدقات، برکات آن و آثار منع آن دین مقدس اسلام برنامه‌ای است که خداوند برای سعادت...

پاک‌ترین زندگی، پاکیزه‌ترین مال

بحثی پیرامون حکمت زکات و صدقات، برکات آن و آثار منع آن دین مقدس اسلام برنامه‌ای است که خداوند برای سعادت دو سرای انسان، ترسیم فرموده و هر حکم و برنامه‌اش ضامنِ سلامتیِ بخشی از حیات است.مسئلة زکات و صدقات نیز از جملة این برنامه سعادت‌بخش است،

‌و این نوشتار فقط اشاره‌ای است به پاره‌ای از حکمتهای فراوان زکات و صدقات و دریچه‌ای است به گلستان برکات و فائده های این عبادت بزرگ مالی و چشم اندازی است بر آثار سوء و تبعات دردناک منع و جلوگیری از این چشمة پر خیر و فیض الهی.

حکمت زکات

1ـ آزادی و آزادگی

خداوند بزرگ برای سرشار شدن انسان از طراوت و شادابی مادّی و معنوی، دو رابطه به دو منبع نور برای او برقرار ساخته یکی رابطة انسان با خدا که نماز است،‌و دیگری رابطة او با خلق خدا که زکات است. چنانچه در کتاب آسمانی‌اش در آیات بسیاری این دو مسئله را در کنار یکدیگر قرار داده و از و پیشوای معصوم و مطّهر حضرت باقرالعلوم و حضرت صادق آل محمّد (صلی الله علیه و آله) نیز چنین آمده : «فرّض الله الزکاه مع الصلاه»

خداوند زکات را با نماز واجب کرده است.

بنابراین باید هر دو رابطه را مستحکم نمود. برای پرواز روح به عالم نور و غوطه‌ور شدن در دریای رحمت،‌باید از دام تن و مال رهید،‌کمر برای عبادت بست و تن را به خدمت خداوند عادت داد. باید بندهای مال را از پای پرندة‌ بلندپرواز روح گسست و از ظلمت تن‌پروری و حّب مال به سوی آب حیات، سفر کرد.

2ـ انسان مدیون جامعه‌ای است که در آن زندگی می‌کند

زندگی انسان به گونه‌ای است که باید با دیگران معاشرت و زندگی داشته باشد. بنابرین مقام و مال و علم و کمالی که به ست می‌آورد به وسیلة روابط اجتماعی است و این جامعه در اندوخته‌های مادی و معنوی او اثر به سزا دارد بنابراین باید دین خود رابه آن ادا نماید. و با عمل کردن به دستورات اسلام در مورد زکات و صدقات، دین او به اجتماع،‌ادا می‌شود.

3- بستر امن

دامنة‌گسترده‌ی زکات و صدقات و انفاقات در اسلام به گونه‌ای است که اگر عملی شود دیگر نیازمندی در جامعه باقی نمی‌ماند و دنیایی آباد و تمدنی مهد امن و امان و مطمئن از سرکشی و طغیان گرسنگان و محتاجان پدیدار خواهد شد. چنانچه کاشف اسرار حقایق حضرت امام جعفر صادق علیه‌السلام به این حقیقت اشاره فرموده است:

«همانا خداوند عزّوجّل آنچه برای فقراء کافی باشد را در مال ثروتمندان واجب فرموده و اگر می‌دانست که این مقدار برای آنان کافی نیست حتماً بیشتر قرار می‌داد. آنچه بر سر تهی‌دستان آمده از ناحیة‌کسانی است که حق آنها را منع کردند نه از ناحیة‌ فریضة خداوند عزّوجّل. و اگر مردم،‌حقوق فقرا را ادا کنند هر آینه زندگی آنها در خیر و خوشی خواهد بود.»

4- امتحان و آزمون

از جمله حکمتهای این واجب الهی،‌آزمایش و امتحان ثروتمندان است. که آیا آفریدگارشان را دوست‌تر می‌دارند یا مال فانی دنیا را؟ و بدانند که ایمان آنها به بهشت و ثوابهای بی‌کران الهی،‌ ایمان صادق و راسخ است یا پرده‌های وهم وخیال است که به وزش باد امتحان از جا کنده می‌شود و به دیار نیستی می‌رود؟ و قبل از آنکه روز حسرت و ندامت و صحرای وحشتناک قیامت برسد وسیلة امنی برای خویش فراهم آورند. چنانچه ششمین مسند نشین بارگاه امامت علیه‌السلام فرمود: « انما وضعت الزکاة‌اختباراً للأغنیاء و معونه للفقراء و لو انّ‌ الناس ... »

« همانا زکات برای امتحان ثروتمندان و کمک به مستندان قرار داده شده و اگر مردم زکات مال خویش را می‌دادند دیگر هیچ مسلمانی محتاج نمی‌ماند و به وسیلة حقی که خداوند برایش قرار داده بی‌نیاز می‌شد. بدرستیکه مردم فقیر و محتاج و گرسنه و برهنه نمی‌شوند مگر به گناه ثروتمندان ( که زکات مال خود را نمی‌پردازند) ».

فواید و برکات زکات و صدقات

1- پاکی و پاکیزگی

انسان موجودی ترکیب یافته از تن و روان،‌جسم و روح است و جسم او به منزلة مرکبی است که روح بر آن سوار و استوار گردیده و چنانچه بافتهای بدن و اعضاء این جسم،‌ دائماً در مسیر خطر بیماریهای گوناگون قرار دارد و هر لحظه او را تهدید می‌کند روح نیز که ارزش و اهمیت آن با جسم قابل مقایسه نیست،‌دائماً مواجه با بیماریهای مرگبار روحی است. بنابراین همانگونه که در صدد پیشگیری و درمان امراض بدنی است باید خود را برای مقابله و رویارویی با بیماریهای مهلک روان نیز مسلح و مهیا سازد.

از جمله مرضهای کشنده و نابود‌کنندة‌ انسان،‌بیماری خطرناک « بخل» است. این بیماری که باعث گرفتگی و جمع شدن روح می‌گردد از علامات بارز آن، حرص بر مال و مال اندوزی و بی‌رحمی و قساوت و عدم ترحم بر حال درماندگان و فراموشی فقر و بیچارگی صحرای قیامت و بسته شدن دست از بذل و بخشش است. در این میان، زکات و صدقات،‌ داروی شفابخشی است که خداوند متعال به وسیلة بزرگترین و مهربان‌ترین طبیب نفوس حضرت رحمه للعالمین صلی الله علیه و آله برای بشریت به ارمغان فرستاد و حضرتش را چنین خطاب فرمود:

« خذ من اموالهم صدقة‌ تطهرهم و تزکیهم بها وصل علیهم انّ‌ صلاتک سکن لهم ...»

« از اموال آنها صدقه‌ای (به عنوان زکات) بگیر تا بوسیلة ان آنها را پاک سازی و پرورش دهی و (به هنگام گرفتن زکات) به آنها دعا کن که دعای تو مایة آرامش آنهاست... »

آری! زکات، روح کرم و سخاوت را در انسان تقویت می‌کند و ویروس بخل و پستی را ریشه کن می‌سازد و انسان را محبوب خداوند کریم می‌نماید. در روایت است که خداوند به حضرت موسی علیه‌السلام وحی فرمود: « سامری را نکش چون سخاوتمند است»‌

و رسول خدا صلی الله علیه و آله مشرکی را که جزایش طرد شدن از جامعه بود امان داد و به او فرمود: « اگر جبرئیل مرا خبر نداده بود که تو سخاوتمندی واطعام می‌کنی تو را طرد و تبعید می‌کردم به طوری که زبانزد آیندگان شوی»

او گفت: آیا پروردگار تو سخاوت را دوست دارد؟ فرمود: آری.

صدایش بلند شد: « اشهد ان لا اله الا الله و انّک رسول الله»،«گواهی می‌دهم خدایی جز خدایی یگانه نیست و شما فرستادة‌ خدایی»

2- زکات باعث حفظ اموال

از دیگر برکات زکات این است که باعث حفظ و حراست اموال انسان می‌شود. کسی که زکات مال خویش را می‌پردازد مانند کسی است که دژ محکمی به دور دارایی خویش کشیده و آنرا در جایگاه امن مطمئنی قرار داده است.

حضرت باب‌الحوائج الی الله موسی بن جعفر علیه السلام می‌فرماید: «حصّنوا اموالکم بالزکاه»

« دارایی خویش را به وسیلة‌ زکات حفظ کنید. »

رسول اکرم صل الله علیه و آله: «داووا مرضاکم بالصدقة و حصّنوا اموالکم بالزکاة » 3

« بیمارانتان را با صدقه مداوا کنید و اموالتان را با زکات محفوظ دارید.»

حضرت مولای متقیان علیه السلام: «سوسوا ایمانکم بالصدقة‌ و حصنوا اموالکم بالزکاة و ادفعوا امواج البلاء بالدعاء»4

« ایمان خویش را با صدقه حراست کنید و اموالتان را به زکات و امواج بلا را با دعا دفع نمایید.»

خداوند متعال به وسیلة زکات و صدقات آتش حسد فقراء را به آب رحمت انفاق اغنیاء خاموش نمود و در حصار آن فریضة مبارک، اموال اغنیاء را که مانند خون در شریان جامعه است بیمه کرد.

3- زکات و صدقات موجب رشد و زیادی دارایی

از دیگر اثرات و فایده‌های مفیدزکات و صدقات آن است که رشد و نمو و فراوانی و برکت مال را به دنبال دارد به عکس آنچه انسان خیال می‌کند که پرداخت زکات و صدقات از مال او کم می‌کند: «فجعل الله الایمان تطهیراً لکم ... والزکاة تزکیة للنفس و نماء فی الرزق »5

« خداوند ایمان را باعث پاک شدن شما از شرک ... و زکات را وسیلة صفا و پاکیزگی روح و رشد و وفور در روزی قرار داده است.»

آخرین پیام‌آور الهی صل الله علیه و آله فرمود: « استنزلوا الرزق بالصدقة» 6

« با صدقه دادن،‌طلب نزول روزی کنید.»

آری!‌خداوند با این دستور مقدس، آینه روح ثروتمندان را از زنگار کدورت و بخل و حرص و طمع پاک و اموال آنها را از آلودگی به حقوق فقرا که مانند خون آنهاست پاکیزه, و پیوند دو طبقه غنی و فقیر را محکم, و کدورت را به الفت و آشتی و دوستی تبدیل کرد, و به برکت این مقررات, نه تنها حوائج بیچارگان بلکه عزّت نفس و آبرو و کرامت انسانی آنها را تأمین نمود و در سایة آن،‌ وسیلة ازدیاد اموال توانگران و وفور ثروت آنان را فراهم ساخت.

منع جلوگیری از زکات

همانطور که پرداخت زکات و صدقات، آن همه خیرات و برکات به دنبال دارد، نپرداختن و منع‌ آن نیز تبعات سوء دنیوی و گرفتاریهای شدید آخرتی خواهد داشت و از گناهان کبیره‌ای است که بر آن وعدة عذاب داده شده.

حضرت صادق آل رسول علیهم السلام می‌فرماید: « به آن خدایی که آفریدگان را آفریده و سفرة روزی را گسترده سوگند که هیچ مالی در خشکی یا دریا از بین نمی‌رود مگر در اثر ترک زکات »

حضرت باقر العلوم علیه‌السلام فرمود: « خداوند تبارک و تعالی زکات را قرین نماز قرار داد و فرمود: (َأَقِیمُوا الصَّلَاةَ وَآتُوا الزَّکَاةَ) پس هر کس نماز بخواند و زکات ندهد مثل این است که نماز نخوانده است.»

و فرمود: « هیچ بنده‌ای نیست که چیزی از زکات مالش را نپردازد مگر اینکه روز قیامت خداوند آنرا به صورت مار بزرگی از آتش بر گردن او می‌اندازد که از گوشت او پاره کند( و دندان بگیرد) تا اینکه از حساب فارغ شود و این است (معنای) گفتار خداوند عزّوجّل (که فرمود) : «سیطوقون ما بخلوا به یوم القیامة »

« طوق گردنشان شود آنچه را که نسبت به آن بخل ورزیدند.»

یعنی آنچه را که از زکات بخل ورزیدند»

اقسام زکات

زکات بر دو گونه است:

الف) زکات بدن(زکات فطره) که در شب عید فطر واجب می‌شود و احکام آن در رساله‌های توضیح‌المسائل آمده.

ب) زکات مال :

1- غلات چهارگانه (گندم- جو- خرما ـ کشمش)

2- حیوانات 3 گانه (شتر - گاو - گوسفند)

3- نقدین (طلا و نقره)

البته هرکدام از این نه چیز وقتی بر مقدار معینی که به آن حدّ‌ نصاب گویند برسد به آن زکات تعلق می‌گیرد که جزئیات احکام آن را می‌توانید در رساله‌های توضیح المسائل جستجو کنید.

نظرات
ارسال نظر

هیچ نظری تا کنون برای این مطلب ارسال نشده است، اولین نفر باشید...

درخت موضوعات

بایدها و نبایدهای شب کنکور
۱۳ تیر ۱۳۹۶ ساعت ۱۰:۵۱
عید مبارک
۰۴ تیر ۱۳۹۶ ساعت ۱۲:۱۶
تسلیت شهادت جانگداز امیر مومنان علی(ع)
۲۷ خرداد ۱۳۹۶ ساعت ۱۲:۱۹
میلاد مبارک
۱۸ خرداد ۱۳۹۶ ساعت ۱۲:۰۸
حلول ماه رمضان بر شما مبارک
۰۷ خرداد ۱۳۹۶ ساعت ۱۲:۰۹

مشاهده ی مطالب بیشتر ...

لورم ایپسوم متن ساختگی با تولید سادگی نامفهوم از صنعت چاپ و با استفاده از طراحان گرافیک است. چاپگرها و متون بلکه روزنامه و مجله در ستون و سطرآنچنان که لازم است و برای شرایط فعلی تکنولوژی مورد نیاز و کاربردهای متنوع با هدف بهبود ابزارهای کاربردی می باشد.

با ما در شبکه های اجتماعی همراه باشید:

پاک ترین زندگی ، پاکیزه ترین مال

نظرات

ارسال نظر